Tin sinh học và trí tuệ nhân tạo: hướng đi tương lai tại khoa kỹ thuật sinh học

Thứ năm - 17/07/2025 17:05

Bạn yêu thích sinh học nhưng cũng đam mê lập trình, dữ liệu và công nghệ? Bạn tò mò về gene người, vi khuẩn đa kháng thuốc hay những bước tiến vượt bậc của y học chính xác? Hãy khám phá ngay một trong những hướng nghiên cứu tiên phong và hấp dẫn nhất tại Khoa Kỹ thuật Sinh học – Trường Hóa và Khoa học Sự sống – Đại học Bách Khoa Hà Nội: Tin sinh học kết hợp Trí tuệ nhân tạo (AI).

Đề tài đạt giải nhất Ứng dụng khả năng lên men của vi khuẩn lactobacillus plantarum vào lên men cà phê nhằm nâng cao chất lượng cà phê so với phương pháp lên men truyền thống

Tin sinh học (Bioinformatics) là lĩnh vực ứng dụng công nghệ thông tin, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo và khoa học dữ liệu, để xử lý, phân tích và khai thác kho dữ liệu sinh học khổng lồ – bao gồm hệ gen (genomics), biểu hiện gen (transcriptomics), proteomics, metabolomics và dữ liệu y sinh. Đây là công cụ không thể thiếu trong:

Y học chính xác (precision medicine)
Phát triển vaccine thế hệ mới
Chẩn đoán sớm bệnh di truyền
Giám sát dịch bệnh
Phân tích cơ chế kháng thuốc của vi sinh vật

Tại Khoa Kỹ thuật Sinh học – HUST, sinh viên được học tập và nghiên cứu trong môi trường tích hợp liên ngành, dưới sự hướng dẫn của các giảng viên có chuyên môn cao về sinh học phân tử, công nghệ sinh học và trí tuệ nhân tạo. Cùng với sự hợp tác chặt chẽ với Trường Công nghệ Thông tin và Truyền thông (SOICT) và các viện nghiên cứu, sinh viên được trực tiếp tham gia các đề tài "nóng" như:

Phân tích dữ liệu hệ gen người để phát hiện biến thể di truyền liên quan đến bệnh lý nguy hiểm (SNPs, Indels).
Giải mã và phân tích metagenome vi khuẩn đa kháng thuốc từ bệnh viện để xác định gen kháng thuốc, yếu tố di động và dự báo nguy cơ lây lan.
Ứng dụng AI và học máy trong tự động hóa quy trình phân tích dữ liệu sinh học, tăng độ chính xác và hiệu quả trong nghiên cứu và chẩn đoán.

Chương trình đào tạo từ năm thứ 3 trang bị cho sinh viên các học phần như:

Tin sinh học cơ bản và ứng dụng
Phân tích dữ liệu Omics bằng AI và Bioinformatics
Lập trình phân tích dữ liệu sinh học

Ngoài học lý thuyết, sinh viên có cơ hội tham gia trực tiếp vào các đề tài nghiên cứu thực tế tại phòng thí nghiệm, viện nghiên cứu, bệnh viện lớn và các doanh nghiệp công nghệ sinh học.
Với định hướng tích hợp mạnh mẽ giữa sinh học, dữ liệu và AI, Khoa Kỹ thuật Sinh học – Trường Hóa và Khoa học Sự sống – HUST đang là một trong số ít đơn vị tiên phong đào tạo kỹ sư tin sinh học – những người có khả năng giải quyết các bài toán sinh học phức tạp bằng tư duy công nghệ.

Tác giả: PGS. Phạm Tuấn Anh